Waarom zou je je ontwerp inschrijven voor de Henry van de Velde Awards? Of voor een award tout court? Wat kan dat jou als ontwerper opleveren? En wat is het belang van welke award? Wij vroegen het aan volgende ontwerpers: Pieter Willems van grafisch ontwerpbureau Pjotr, zilversmid Nedda El-Asmar van Studio Nedda en Eric Dumortier van productdesignbureau GBO Innovation makers. Zij vielen niet alleen bij de Henry van de Velde Awards, maar ook in andere wedstrijden, al meermaals in de prijzen. Eén rode draad? Vooral voor jonge ontwerpers vormen de awards een uitstekende tool om hun naam op de kaart te zetten.

Als grafisch ontwerper specialiseert Pieter Willems zich met zijn bureau Pjotr in typografisch werk. “Niet alleen voor de magazines waarvan ik de lay-out doe, maar ook in al mijn andere ontwerpen vormt typografie de basis. De vormgeving moet helpen om een verhaal interessanter te maken en beter te communiceren naar de lezer. Al waak ik erover dat ze nooit belangrijker wordt dan de inhoud van het artikel zelf”, vertelt Willems. “Zo speelde ik voor de grafische vormgeving van het voetbalmagazine Puskás met typische elementen uit het voetbal, zoals de lijnen op het veld of de clubemblemen. Ook inhoudelijk was het tijdschrift opgebouwd zoals een match. Als vormgever ben ik graag sterk betrokken bij de inhoud, want ik ben geen kunstenaar en maak dus geen ontwerp om het ontwerp. Daarom zit ik graag op de redactie, zodat ik mee kan overleggen over elk artikel.”

Voor zijn ontwerpen voor de tijdschriften Bahamontes en Puskás sleepte Willems twee keer op rij een nominatie voor de Henry van de Velde Communication Award binnen. “Ik ben zeer blij met die erkenning, want de awards zijn de meest prestigieuze in België. Bovendien zetelen in de jury niet de eerste de beste professionals uit de sector en prijken op de erelijst heel wat namen van bijzondere collega’s. Zo’n nominatie is voor je werk dus een echt kwaliteitskeurmerk. En natuurlijk streelt het je ego als ontwerper en is het een bevestiging van het pad dat je bewandelt. Daarnaast is zo’n nominatie een erkenning voor iedereen die aan het product heeft meegewerkt: de redactie, schrijvers, fotografen,… Het is tegelijk een schouderklop en een duwtje in de rug voor het product zelf. Zo vonden nog meer lezers de weg naar Bahamontes en hoopten we dat ook voor Puskás te kunnen doen.”

Andere voordelen die volgens Willems verbonden zijn aan designprijzen zoals de Henry van de Velde Awards en de Provinciale Prijs voor Vormgeving Oost-Vlaanderen die hij won, zijn de expo’s en het netwerk dat je ermee kan uitbouwen. “De prijzen bieden je de kans om je werk te tonen en zo mogelijks een nieuw publiek te bereiken. Al ben ik tegelijk niet helemaal zeker of zo’n prijs rechtstreeks nieuwe klanten oplevert. Wel draagt hij sowieso bij aan je geloofwaardigheid, waardoor potentiële klanten misschien finaal over de streep getrokken worden”, vertelt Willems. “Daarnaast is het boeiend om tijdens de bijgaande evenementen kennis te maken met collega’s uit andere designdisciplines. Want hoewel ons eindproduct verschillend is, zijn er ook veel gelijkenissen in onze job. Aangezien ik nieuwsgierig ben en altijd op zoek ben naar andere insteken, hou ik van netwerken. In die zin vond ik het recente diner voor de alumni’s van de Henry van de Velde Awards een uitstekend initiatief. De top van de Vlaamse designwereld verzamelde er en kon in BOZAR meteen de winnaars en genomineerden van deze editie ontdekken.”

Sinds het prille begin van haar carrière werkt designer en zilversmid Nedda El-Asmar regelmatig voor prestigieuze buitenlandse bedrijven zoals Hermès, Puiforcat en Robbe & Berking. Dat leverde haar verschillende prijzen in Frankrijk op. In België kreeg ze in 1997 de Henry van de Velde Award voor Jong Talent. “Ondanks die award bleef de interesse nationaal relatief beperkt. Ik weet niet precies hoe het kwam dat België op dat vlak achterop hinkte. Ik denk dat onze bedrijven in mijn sector minder belang hechtten aan externe designers. Vaak was het de baas die de ontwerpen maakte. Dat is vandaag gelukkig helemaal veranderd. Bedrijven zijn zich nu bewust van de meerwaarde die een ontwerper kan brengen. Aan die mentaliteitswijziging hebben prijzen zoals de Henry van de Velde Awards zeker bijgedragen. Door de awards hoorden de bedrijven meer over de ontwerpers en konden ze hun werk op de expo’s komen ontdekken”, vertelt Nedda El-Asmar.

Pas toen ze in 2007 verkozen werd tot Designer van het Jaar kwamen er meer Belgische bedrijven op haar pad. “De enige waar ik voor die prijs al mee samenwerkte, was Eternum. Samen brachten we in 2006 het intussen bekende Appetize-bestek, met kleine vorkjes en lepeltjes, uit. Naar aanleiding van mijn titel Designer van het Jaar organiseerden Knack Weekend en Le Vif Weekend een promoactie voor het bijpassende slabestek, waardoor dat in een stroomversnelling kwam en de collectie nog sneller aan bekendheid won. Nu, een dikke tien jaar later, verkoopt het nog altijd goed”, vertelt ze. “Daarna hebben we voor Demeyere een mosselpot ontworpen en voor Magnitude bedachten we twee jaar geleden het Hans Christian-bed.”

Hoewel de prijzen op dit moment in haar carrière minder van belang zijn, is ze wel blij dat ze eraan heeft deelgenomen toen ze jonger was. “Het is een uitstekende manier om je als ontwerper te laten zien. Vaak gaat met de prijzen heel wat persaandacht of een expo gepaard en soms geven ze je ook een financieel duwtje in de rug. Elke prijs biedt je andere voordelen. Tegelijk ligt dat vandaag wel anders, want onze manier van communiceren is totaal veranderd. Met sociale media gaat alles veel sneller dan toen, wanneer we nog met dia’s en een fax werkten”, vertelt El-Asmar.

“Tenslotte vind ik het fijn dat ik dankzij de prijzen die ik vroeger heb gewonnen af en toe nu opnieuw een kans krijg om mijn werk te laten zien, zoals bij de viering van tien jaar Designer van het Jaar. Zo blijf je niet alleen in contact met het grote publiek, maar ook met collega-ontwerpers. Daarom moeten we lokale prijzen, zoals ook de Vlaamse Prijs voor Vormgeving die ik in 2008 heb gewonnen, zeker behouden”, vertelt El-Asmar.

Productdesignbureau GBO Innovation makers maakt deel uit van een internationale groep, die over vestigingen in Antwerpen, het Nederlandse Helmond en Hong Kong beschikt. De Belgische tak bestaat intussen dertien jaar. “Zestig procent van ons werk is voor Vlaamse KMO’s bestemd. Een mooi voorbeeld daarvan is Gymna uit Bilzen. We werken al tien jaar voor hen, maar recent wonnen ze een Red Dot Design Award voor hun toestel dat kinesisten helpt bij elektrotherapie. Het is helemaal niet duur, maar het is mooi, klein en handig in gebruik. We zijn trots dat het nu ook bekroond is”, vertelt Eric Dumortier van GBO Antwerpen. “Afhankelijk van de productcategorie kan een award ervoor zorgen dat mensen het product sneller kopen. Bij een stoel heeft de esthetiek wellicht een bepalende rol bij de keuze, maar bij meer technische toestellen geeft een award vooral aan of iets kwalitatief en goed doordacht is ontworpen. In die zin functioneert hij als een waardecriterium en vormt hij een van de bouwstenen om de consument te overtuigen, bovenop het design van het product.”

Recent mocht GBO Innovation makers in Antwerpen twee mijlpalen in één klap vieren: met Roland heeft het bureau haar eerste Japanse klant en voor de eerste samenwerking mocht het meteen haar eerste Red Dot Design Award Best of the Best in ontvangst nemen. “We zijn erg trots op die samenwerking, want Roland is de grootste muziekinstrumentenbouwer ter wereld. Bovendien liep de internationale verkoop van het nieuwe product al goed voor het nieuws over de prijs bekend raakte. Daarom heeft Roland ons aangesteld als haar extern designteam voor de komende jaren. Met ons team van 35 mensen bieden we een innovatieve 360 graden-aanpak. Daarbij staat de productontwikkeling centraal, maar ook de merkcommunicatie, de grafische vormgeving en het opvolgen van de productie nemen we voor onze rekening”, vertelt Dumortier.

“Hoewel we telkens trots zijn als we een award winnen, bepalen ze het succes van onze producten of onze carrière niet. Dat is in eerste instantie gebaseerd op feiten. Aangezien we in de wereld van het industrieel design werken, proberen we er via design thinking in eerste instantie voor te zorgen dat onze ontwerpen tegemoet komen aan de gebruiker en de achterliggende industrie performanter te werk kan gaan, zodat onze klant sneller groeit en voor een nieuw product opnieuw voor ons kiest”, vertelt Dumortier. “Al helpen de awards soms wel om ons als innovatief, full service bureau internationaal te positioneren ten opzichte van onze internationale concurrenten. In die zin waren we bijvoorbeeld erg blij met de Good Design Award die we met de Round Baler Family-collectie voor de Amerikaanse tractorproducent John Deere wonnen.”

Hoewel ze de meest toonaangevende internationale designprijzen in ontvangst mochten nemen, nemen de Henry van de Velde Awards voor GBO Innovation makers nog steeds een speciale plek in. “Elk jaar opnieuw schrijven we onze producten in, want de awards moeten niet onderdoen voor de internationale prijzen, wel in tegendeel. Bovendien gaat het bij de Henry van de Velde Awards voornamelijk om de erkenning en de eer, terwijl je voor de grote internationale prijzen vaak moet betalen eens je gewonnen hebt”, vertelt Dumortier. “Een andere prijs waar we veel belang aan hechten is de DesignPreis, aangezien dat een van de weinige wedstrijden is waar je niet voor moet inschrijven. De jury maakt zelf een selectie uit alle projecten van de Red Dot Design Award en de iF Design Awards.”