Tim Van Steenbergen uit niet enkel kritiek op het modesysteem, hij biedt ook een alternatief. “Wij stellen het klassieke model in vraag. REantwerp is een concept, maar evenzeer een onderzoek naar hoe we van bestaande stoffen iets unieks kunnen maken.” De ontwerper is dan wel het voornaamste gezicht en de man die zijn netwerk inzet, maar achter de schermen zijn fashion editor Benoit Bethume en ­voormalig Weekend Knack-hoofdredacteur Ruth Goossens mee de drijvende krachten. “En zonder de steun van Gatam zou het niet lukken." Deze vzw begeleidt mensen met ‘grote afstand tot de arbeidsmarkt’ naar werk, mensen die vaak alles achterlieten in hun thuisland, op de vlucht voor geweld of armoede. "Wij zien hen als nieuwkomers, maar al te vaak zijn we blind voor hun competenties. Iedereen heeft een talent, je moet het alleen (willen) zien. Door ze een baan aan te reiken die bij hun talenten past en hen Nederlands aan te leren, integreren ze snel.”

REantwerp stapt uit liefde voor kleding, mens en milieu af van het klassieke modesysteem.

"Textiel is wat ons in dit atelier verbindt. Samen maken we collecties uit reststoffen van Belgische ontwerpers."

"Als landverhuizers zien ze hierdoor opnieuw een toekomst. Niet zelden waren ze tot voor kort in hun geboorteland of onderweg hierheen actief in de textielsector. Alles werd hen afgenomen, maar niet hun vakmanschap. Daarop zetten we in en wat er ontbreekt, leren we aan op topniveau. Bij ieder die zich aanmeldt checken we eerst de ervaring, want een naaiopleiding zijn we niet. We luisteren naar hun ambitie en zetten daarop in. Textiel is de gemeenschappelijke taal, naast het Nederlands dat ze gaandeweg leren. Ik geloof sterk in integratie door mensen in te zetten op datgene waarin ze goed zijn. Onze eerste ploeg is intussen helemaal doorgestroomd naar een job binnen de sector. Voor hen is het verschil gemaakt. Op eigen houtje zouden ze de weg nooit gevonden hebben."

Tim Van Steenbergen moet uiteraard niet voorgesteld worden. Jarenlang had hij een eigen modelabel en hij maakt nog steeds kostuums voor opera-, theater- en dansvoorstellingen. De nefaste rol van mode op mens en planeet stoorde hem steeds meer.

“Ik wilde niet blijven vastzitten in het lineaire systeem van de conventionele confectie en gooide het daarom over een andere boeg."

"Naast een product is mode een tool en een metier dat mensen verbindt. Mode kan echt levens veranderen. Ik kom uit een piramidesysteem met de ontwerper bovenaan, assistenten ernaast en helemaal onderaan de makers. Vandaag sta ik tussen hen en leren we van elkaar. Ik leer de makers mijn ontwerpmethodiek aan en nodig hen uit om de hunne met mij te delen. Het is voor mij een gezondere manier om naar ontwerpen te kijken. De connectie is anders. We bereiden de veelal jonge makers voor om door te stromen naar een duurzame baan.”

“Hoe definieer je succes?”, vraagt Van Steenbergen zich luidop af. “Door een goede verkoop of een nog betere verkoop? Uiteraard gaven mijn collecties mij voldoening, maar al te vaak kwam het toch wel neer op het al dan niet behaalde cijfer. REantwerp geeft een ander gevoel omdat het menselijker is. Het gaat ook om het herdefiniëren van normen, een way of thinking.” In het overheersende modesysteem worden stuks na zes maanden gesoldeerd en verschuiven prachtige rollen stof naar de stock. “Wij nemen die terug uit het rek, veranderen de context en geven de stof opnieuw de waarde. Het vraagt om nieuwe creativiteit. Wij kopen geen meters stof aan van een bepaald type. Als het op is, is het gedaan. Onze collecties zijn niet seizoensgebonden, maar groeien organisch”, verduidelijkt Van Steenbergen. "Het is geen recycling, maar upcycling. We kijken anders naar materialen en waste. Moeten we steeds nieuwe patronen gebruiken? Als je inzet op geijkte technieken, is ook dat een vorm van upcycling. Ons geeft dat de kans om een rendabele collectie op te zetten. Hemden en broeken hebben een bepaalde methodiek, die moet niet telkens veranderen.”

“Wij zijn nog klein genoeg om anders met stoffen om te gaan en onderzoeken hoe je iets volledig nieuws kan maken door bestaande stoffen een nieuwe context te geven. Het hele project draait rond de kruisbestuiving tussen creatieve mensen en ontwerpers die materiaal doneren.” Van Steenbergen is ambitieus en verloochent zijn roots in de Belgische avant-garde fashion niet: “Ik blijf een ontwerper en we bekijken REantwerp vanuit een professionele insteek. We zetten hoog in. Ook omdat we met kwalitatieve materialen werken van de Antwerpse huizen. Dat is de troef van deze stad, met zoveel hoogwaardige merken en stocks. Als wij mensen in onze branche kunnen inspireren, dan slagen we in ons opzet. Antwerpen staat niet toevallig in onze naam. We zetten doelbewust in op een lokaal verbindend netwerk. Misschien kunnen we in de toekomst nog een meer centrale functie opnemen in de modescene.”

‘Modeontwerper wordt circulair ondernemer’, had de titel van dit artikel kunnen zijn. REantwerp verbindt immers sociaal engagement met ondernemerschap.

“Wij hopen de modewereld te stimuleren om hergebruik in te zetten in hun business- en verdienmodel. Zelf onderzoeken we wat goed en minder goed verkoopt en willen de circulaire economie tot een rendabel verdienmodel uitbouwen."

"Het verkopen is zeker onderdeel van dat verhaal. En een eerlijke prijszetting hoort erbij. Prijzen variëren tussen 50 en 600 euro. De stoffen rekenen we niet door, want die krijgen we. Bijgevolg kunnen een wollen en katoenen broek eenzelfde prijs hebben. De prijs is wel mede afhankelijk van het aantal handelingen. We beperken ons niet tot een ‘segment’ en verkopen heel transparant en zonder barrières. Ik zie hierin de toekomst van het maken."

Hoog tijd om enkele makers zelf aan het woord te laten. Nassar komt uit Syrië en toont een hemd gemaakt uit twee stoffen: eentje van Dries Van Noten en eentje van Christian Wijnants. “Na tien maanden gaat het goed. Zowel het Nederlands als mijn werk hier. In mijn thuisland werkte ik in ateliers voor huishoudtextiel. Het geeft me veel energie als iemand hier buiten stapt met een stuk waaraan ik meewerkte.” Masha had in Kiev een eigen atelier en haar specialisatie is borduren. “Dat doe ik zowel met parels, pailletten, wol en kralen in plastic. Ik ben ambitieus en droom van een eigen studio. Mode is mijn leven en dat probeer ik hier een nieuwe wending te geven.” De Oekraïense Anzhelika is twee jaar in België en maakt witte hemden. “Ik was al in de sector actief, maar voornamelijk in de verkoop, bij de lokale Farfetch. Ik droom ervan ontwerpster te worden en ben blij nu in de productie te werken. Antwerpen is de modestad waar ik hoop mijn aspiraties waar te maken.”

Nassar, Masha en Anzhelika